ភ្នំពេញ៖ អបអរសាទរទិវាបរិស្ថានជាតិ និងបរិស្ថានពិភពលោក ៥មិថុនា ក្រោមប្រធានបទ «ជីវៈចម្រុះនិងសុខភាពមនុស្ស» ក្រសួងបរិស្ថានបានផ្សព្វផ្សាយការថតរូបតាមរយៈម៉ាស៊ីនថតស័្វយប្រវត្ដិបង្ហាញសត្វកម្រជាច្រើនប្រភេទ នៅក្នងដែនជម្រកសត្វព្រៃឱរ៉ាល់ ក្នុងភូមិសាស្រ្ដខេត្ដកំពង់ស្ពឺ ខេត្ដកំពង់ឆ្នាំង និងខេត្ដពោធិ៍សាត់ ខណៈមន្ត្រីនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថានបានលើកឡើងថា ការបរិភោគសាច់សត្វព្រៃ ការប្រើប្រាស់ផលិតផលពីសត្វព្រៃ និងការជួញដូរសត្វព្រៃគឺសុទ្ធសឹងនឹងអាចបង្ករហានីភ័យខ្ពស់ដល់សុខភាពរបស់មនុស្ស។
លោក នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការនិងជាមន្ត្រីនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថានបានថ្លែងឱ្យដឹងថា ប្រភេទសត្វកម្ររួមមានដំរីព្រៃអាស៊ី កែះ ខ្លាពពក ខ្លាឃ្មុំធំ ខ្ទីង និងប្រើសជាដើមដែល បង្ហាញវត្តមាននៅក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិនៅកម្ពុជា។ ការចុះប្រតិបត្តិការរបស់មន្ត្រីជំនាញនៃក្រសួងបរិស្ថាន ប្រមូលទិន្នន័យពីម៉ាស៊ីនថតស្វ័យប្រវត្តិទទួលបានរូបភាពនិងវីដេអូសត្វព្រៃនេះ ធ្វើឡើងកាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែឧសភា ដល់ថ្ងៃទី ០៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១ នៅដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំឱរ៉ាល់ ភូមិសាស្រ្តខេត្តពោធិ៍សាត់ កំពង់ឆ្នាំងនិងខេត្តកំពង់ស្ពឺបន្ទាប់ពីបានដាក់ជាច្រើនខែរួចមក។
លោកបន្តថា ក្រៅពីសត្វទាំងនេះ តំបន់នេះក៏មានប្រភេទសត្វ មាន ដោយកម្រ ជិតផុតពូជ ទទួល រងគ្រោះថ្នាក់ និងគំរាមកំហែងផ្សេងទៀតដូចជាទន្សោង ស្វាព្រាម ទោចម្គុដ ខ្លារខិន ខ្លាលឿងមាស ជ្រូកពោន កំប្រុកធំ ក្ងោក កេងកងតូច សេកសោមផងដែរ។ លោករដ្ឋលេខាធិការក្រសួងបរិស្ថាន នេត្រ ភក្ត្រា បានបន្ថែមថា រូបភាពសត្វព្រៃជិតផុតពូជរងការគំរាមកំហែង និងមានដោយកម្រមួយចំនួន ដូចជាសត្វដំរីអាស៊ី ខ្លាពពក ខ្លាំឃ្មុំតូច ខ្ទីង ប្រើសដែលថតបាន ភាគច្រើនដើរជាហ្វូង និងមានកូនតូចៗជាច្រើន ពិសេសសត្វដំរីព្រៃក្នុងមួយហ្វូងមានកូនតូច ដំរីជំទង់ និងពេញវ័យក្នុងមួយក្រុមៗមានដំរីព្រៃចន្លោះពី១០ ទៅ២០ក្បាល។
លោក នេត្រ ភក្រ្តា រដ្ឋលេខាធិការនិងជាមន្រ្តីនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថានសូមថ្លែងអរគុណដល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ក្រុមការងារនាយកដ្ឋានអភិរក្សតំបន់ការពារធម្មជាតិដីគោកខាងត្បូងបឹងទន្លេសាប មន្ទីរបរិស្ថាន មន្រ្តីឧទ្យានុរក្ស និងសហគមន៍មូលដ្ឋាន នៃខេត្តពោធិ៍សាត់ កំពង់ឆ្នាំង និងខេត្តកំពង់ស្ពឺ ដោយមានការសម្របសម្រួលពីក្រុមការងារអនុសមាសភាគ ១.២ នៃគម្រោងនិរន្តរភាពតំបន់ទេសភាព និងទេសចរណ៍ធម្មជាតិកម្ពុជា នៃក្រសួងបរិស្ថាន ក្រោមហិរញ្ញប្បទានពីធនាគារពិភពលោក ដែលបានដាក់ម៉ាស៊ីនថតស្វ័យប្រវត្តិ ប្រមូលទិន្នន័យដ៏មានសារៈសំខាននេះ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា ការប្រមូលបានទិន្នន័យនៃ ប្រភេទសត្វព្រៃកម្រ នៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃនៅពេលនេះ គឺជាដំណឹងដ៏ល្អបំផុតមួយថ្ងៃមុនពេលកម្ពុជានិងពិភពលោកទាំងមូលត្រៀមប្រារព្ធទិវាបរិស្ថានដែលក្នុងឆ្នាំនេះផ្តោតសំខាន់លើការស្តារឡើងវិញនៃប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ី ហើយកម្ពុជាបានផ្តោតជាសំខាន់លើប្រធានបទ«ជីវៈចម្រុះនិងសុខភាពមនុស្ស»។
លោកថ្លែងបន្តថា ក្នុងការ សិក្សាស្រាវជ្រាវនេះ ក្រុមមន្ត្រីជំនាញក្រសួងបរិស្ថានបានដាក់ម៉ាស៊ីនថតស្វ័យប្រវត្តិចំនួន ៨៥ នៅក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃឱរ៉ាល់ ភូមិសាស្ត្រខេត្តកំពង់ស្ពឺ កំពង់ឆ្នាំង និងខេត្តពោធិ៍សាត់ ក្នុងគោលបំណងដើម្បី ១) បង្កើនចំណេះ ដឹង ពីវិធីសាស្រ្តសិក្សា និង ប្រមូល ទិន្នន័យ ជីវៈចម្រុះ ២) ស្វែងរកវត្តមាននិងអវត្តមានប្រភេទសត្វ មាន ដោយកម្រ ជិតផុតពូជ ទទួល រងគ្រោះថ្នាក់ និងគំរាមកំហែង ៣)វាយតម្លៃស្ថានភាព និងរបាយសត្វព្រៃសំខាន់ៗ។
លោកក៏ បានពន្យល់ពីវិធីសាស្ត្រនៃការស្រាវជ្រាវនេះថា ការដាក់ ម៉ាស៊ីន ថតដោយស្វ័យប្រវត្តិនៅក្នុងការកំណត់ វត្តមាន ប្រភេទសត្វ ដែលមានដោយកម្រ ជិតផុតពូជងាយរងគ្រោះថ្នាក់ និងគំរាមកំហែងនេះដោយរៀបចំ ជាប្រព័ន្ធដែលមានចម្ងាយពី ម៉ាស៊ីន ថត ដោយស្វ័យប្រវត្តិមួយទៅមួយទៀត ២ គីឡូម៉ែត្រ ហើយការ ជ្រើសរើសទីតាំងសំខាន់ៗសម្រាប់ដាក់ម៉ាស៊ីថតស្វ័យប្រវត្តិ នៅតំបន់ដែលសំខាន់ៗសម្រាប់សត្វព្រៃ រួមមាន៖ តំបន់ដីច្រាប តំបន់ទឹកច្រប់ តាមមាត់ត្រពាំង បឹង បួរ និងគន្លងសត្វព្រៃមួយចំនួនទៀត។ ម៉ាស៊ីថតស្វ័យប្រវត្តិនឹងត្រូវរក្សាក្នុងព្រៃរយៈពេល ៦ ខែ ក្នុងអំឡុងខែប្រាំង (៣ខែ) និងអំឡុង ខែវស្សា (៣ខែ) ហើយក្រុមការងារនឹងចុះទៅផ្លាស់ប្តូរថ្ម និងយកអង្គចងចាំ (memory card) ជារាងរាល់ ២ខែម្តង។
គូសបញ្ជាក់ថាគម្រោងនិរន្តរភាពតំបន់ទេសភាព និងទេសចរណ៍ធម្មជាតិកម្ពុជាក្រោមហិរញ្ញប្បទានពីធនាគារ ពិភព លោក ហើយគម្រោងនេះបានចាប់ផ្តើមអនុវត្តជាផ្លូវការនៅថ្ងៃទី១៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០១៩ និង គ្រោង នឹង បញ្ចប់នៅ ថ្ងៃទី៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៥។ គម្រោងនេះមានគោលបំណងធ្វើឱ្យប្រសើរនូវការគ្រប់គ្រង តំបន់ ការពារធម្មជាតិ ជំរុញឱកាសសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍទេសចរណ៍ធម្មជាតិ និងដើម្បីបង្កើនច្រវ៉ាក់តម្លៃ អនុផល ព្រៃឈើ នៅតំបន់ ទេសភាព ជួរភ្នំក្រវាញ និងបឹងទន្លេសាប ។ គម្រោងនេះចែកជា ៥ សមាសភាគ៖ ១) ការ ពង្រឹង សមត្ថភាព ក្នុងការរៀប ចំ ផែនការ និងការគ្រប់គ្រងតំបន់ទេសភាពក្នុងតំបន់ការពារធម្មជាតិ ២) ពង្រឹងឱកាសសម្រាប់អភិវឌ្ឍទេសចរណ៍ ធម្មជាតិ និងច្រវាក់តម្លៃអនុផលព្រៃឈើ ៣)ជំរុញនូវការតភ្ជាប់ខ្សែ ផ្លូវ ចេញ ចូលនៅតាមជនបទ ៤) ការគ្រប់គ្រងគម្រោង ការត្រួតពិនិត្យ និងការវាយតម្លៃ និង ៥) ការឆ្លើយ តប ទៅនឹងគ្រោះអាសន្ន។
កាលដែលជ្រើសរើសដែនជម្រកសត្វព្រៃភ្នំឱរ៉ាល់ដែលត្រូវបង្កើតដោយព្រះរាជក្រឹត្យចុះថ្ងៃទី0១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ១៩៩៣ ស្ថិត ក្នុង ភូមិសាស្រ្តខេត្តកំពង់ស្ពឺ ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង និងខេត្តពោធិ៍សាត់ ភាគ និរតីនៃប្រទេសកម្ពុជាដើម្បីដាក់ម៉ាស៊ីថតស្វ័យប្រវត្តិនេះ ត្រូវបានលោក នេត្រ ភក្ត្រា ឱ្យដឹងថាដោយសារតែតំបន់ការពារ ធម្មជាតិនេះគ្របដណ្តប់ដោយប្រភេទ ព្រៃស្រោង ពាក់កណ្តាល ស្រោង ព្រៃល្បោះ លាយ ឡំ ដោយ ព្រៃឫស្សី និង វាលស្មៅ។ លើសពីនេះទៀត ទីតាំងភូមិសាស្រ្តក្នុងដែនជម្រកសត្វព្រៃឱរ៉ាល់មានស្ទឹង និងអូរជាប្រភពទឹក ដែលជាទីជម្រ ប្រសើរសម្រាប់សត្វព្រៃ និងសម្រាប់ជួយ គាំទ្រដល់ការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ដែលចាំបាច់តម្រូវ ឱ្យមានការគ្រប់គ្រង និងអភិរក្សស្របតាមគោលការណ៍ណែនាំ និងបច្ចេកទេស។
ជាមួយនឹង ដំណឹងដ៏ល្អនៃការរកឃើញវត្តមានសត្វព្រៃកម្រជាច្រើននេះ ក្នុងនាមក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភក្ត្រា បានអំពាវនាវដល់ពលរដ្ឋកម្ពុជាទាំងអស់ សូមចូលរួមទាំងអស់គ្នាដើម្បីបញ្ឈប់ការបរិភោគសាច់សត្វព្រៃ ការប្រើប្រាស់ផលិតផលពីសត្វព្រៃ ការជួញដូរសត្វព្រៃ ដែលសុទ្ធសឹងអាចបង្កហានិភ័យខ្ពស់ដល់សុខភាពមនុស្ស ហើយមកចូលរួមការពារ និងថែរក្សាធនធានធម្មជាតិ និងជីវៈចម្រុះរបស់កម្ពុជានេះឱ្យបានគង់ វង្សសម្រាប់មនុស្សរាប់ជំនាន់ទៅមុខទៀត៕
