ភ្នំពេញ÷ លេខាធិការដ្ឋាននៃគណៈកម្មការទន្លេមេគង្គ បាននិយាយនៅថ្ងៃនេះថា កម្រិតទឹកទន្លេមេគង្គនៅចន្លោះស្ថានីយវារីអគ្គិសនី Jinghong ក្នុងខេត្ត Yunnan នៃប្រទេសចិន និងដីសណ្តទន្លេមេគង្គនៅប្រទេសវៀតណាម បានធ្លាក់ចុះដល់កម្រិតគួរឲ្យបារម្ភ។ នេះបើយោងតាមហ្វេសប៊ុករបស់ស្ថានទូតអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា។
កម្រិតទឹកបានស្រកចុះយ៉ាងច្រើន តាំងពីដើមឆ្នាំនេះ ដោយសារមានភ្លៀងតិច ការប្រែប្រួលលំហូរនៅផ្នែកខាងលើ ការដំណើរការវារីអគ្គិសនីនៅតាមដៃទន្លេ និងការកំហិតលើលំហូរចេញពីទំនប់ Jinghong។
បណ្ឌិត Winal Wangpimool ប្រធានផ្នែកគាំទ្របច្ចេកទេសនៃលេខាធិការដ្ឋាននៃគណៈកម្មការទន្លេមេគង្គ បាននិយាយថា៖ «មានការឡើង និងស្រកភ្លាមៗ នៃកម្រិតទឹក នៅខាងក្រោមជាប់នៃ Jinghong និងនៅខាងក្រោមមកទល់នឹងទីក្រុងវៀងចន្ទន៍ ដែលចោទជាបញ្ហាប្រឈមសម្រាប់អាជ្ញាធរ និងសហគមន៍ នៅក្នុងការត្រៀមទប់ទល់ចំពោះផលប៉ះពាល់»។
ការសង្កេតប្រចាំខែរបស់គណៈកម្មការទន្លេមេគង្គ លើរបាយទឹកភ្លៀងបង្ហាញថា តាំងពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំមុន បរិមាណទឹកភ្លៀងគិតជាមធ្យម មានការធ្លាក់ចុះទាបជាកម្រិតមធ្យម ដោយធ្លាក់ចុះ ២៥%។ទិន្នន័យស្តីពីកម្រិតទឹកដែលគណៈកម្មការបានសង្កេតឃើញ ថែមទាំងបង្ហាញទៀតថា កម្រិតទឹកហូរចេញនៅស្ថានីយ Jinghong កាលពីម្សិលមិញ មាន ៧៧៥ ម៉ែត្រគូបក្នុងមួយវិនាទី គឺថយចុះជិតពាក់កណ្តាលពីកម្រិតធម្មតា ដែលមានប្រហែល ១៤០០ ម៉ែត្រគូបក្នុងមួយវិនាទី ដែលត្រូវបានគេសង្កេតឃើញ នៅខែធ្នូ។
ចាប់តាំងពីការធ្លាក់ចុះដំបូង នៅថ្ងៃទី ១ ខែមករា កម្រិតទឹកហូរចេញពីស្ថានីយ Jinhong ពីថ្ងៃទី ១ ដល់ថ្ងៃទី ៧ ខែមករា គឺថេរ ត្រឹម ៧៨៥ ម៉ែត្រគូបក្នុង១វិនាទី។ បន្ទាប់មក កម្រិតទឹកហូរចេញញបានធ្លាក់មក ៧៤០ម៉ែត្រគូបក្នុង១វិនាទី នៅចន្លោះពីថ្ងៃទី ១៥ ដល់ថ្ងៃទី ២៣ ខែមករា មុននឹងឡើងដល់ ៩៩០ ម៉ែត្រគូបក្នុង១វិនាទី នៅថ្ងៃទី ២៩ ខែមករា។ បន្ទាប់មក វាធ្លាក់ចុះបន្តិចម្តងៗមកដល់ ៨០០ ម៉ែត្រគូបក្នុង១វិនាទី នៅថ្ងៃទី ១១ ខែកុម្ភៈ។
នៅដើមខែមករា ក្រសួងធនធានទឹករបស់ចិន បានប្រាប់ទៅប្រទេសនៅតំបន់ទន្លេមេគង្គក្រោមទាំង ៤ ប្រទេសថា លំហូរចេញពីស្ថានីយ Jinghong នឹងត្រូវកំហិតត្រឹម ១០០០ ម៉ែត្រគូបក្នុង១វិនាទី ពីថ្ងៃទី ៥ ដល់ថ្ងៃទី ២៤ ខែមករា ដោយសារការជួសជុលប្រព័ន្ធខ្សែបញ្ជូនចរន្តភ្លើង។ តែក្រសួងនេះមិនបានបញ្ជាក់ពីកម្រិតទឹកនៅមុនពេលនៃការកំហិតទឹកហូរចេញ និងបរិមាណទឹកដែលត្រូវស្តារឡើងវិញ នៅថ្ងៃទី ២៥ មករាទេ។
កាលពីឆ្នាំទៅ ប្រទេសចិនបានយល់ព្រមចែករំលែកទិន្នន័យស្តីពីបរិមាណទឹកភ្លៀង និងកម្រិតទឹកទន្លេក្នុងឆ្នាំទាំងមូល ជាមួយគណៈកម្មការទន្លេមេគង្គគ។ តាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយគណៈកម្មការនេះ ប្រទេសចិនបានសន្យាប្រាប់ទៅគណៈកម្មាការ និងប្រទេសជាសមាជិក នូវការឡើងឬការស្រកចុះមិនធម្មតានៃកម្រិតទឹក ឬការបញ្ចេញទឹក ហើយផ្តល់ព័ត៌មានទាក់ទង ស្តីពីកត្តាដែលអាចនាំឲ្យមានការជន់លិចភ្លាមៗ។
បណ្ឌិត Winal បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ការបន្តលំហូរបែបនេះ អាចមានផលប៉ះពាល់ទៅលើការដឹកជញ្ជូនតាមទន្លេ បម្លាស់ទីនៃមច្ឆា កសិកម្ម និងការប្រមូលស្មៅទន្លេ។ ដើម្បីជួយប្រទេសនៅតំបន់ទន្លេមេគង្គក្រោម ក្នុងការគ្រប់គ្រងហានិភ័យឲ្យមានប្រសិទ្ធភាព យើងអំពាវនាវឲ្យប្រទេសចិន និងប្រទេសនៅតំបន់ទន្លេមេគង្គក្រោម ចែករំលែកផែនការក្នុងការបញ្ចេញទឹករបស់គេ ដល់យើង»។
Chiang Sean ដែលជាស្ថានីយតាមដានទី១ នៅលើទន្លេមេគង្គ នៅប្រទេសថៃ ហើយស្ថិតនៅប្រមាណជា ៣០០ គម ពីស្ថានីយ មាណជា ៣០០ គម ពីស្ថានីយ Jinghong មានកម្រិតទឹកធ្លាក់ចុះយ៉ាងច្រើន គឺធ្លាក់ចុះ ១ ម៉ែត្រ ពីថ្ងៃទី ២ ដល់ទី ៤ ខែមករា។ ពី Chiang Khan ក្នុងប្រទេសថៃ ដល់ក្រុងវៀងចន្ទន៍ ក្នុងប្រទេសឡាវ កម្រិតទឹកទន្លេមានការប្រែប្រួល រវាងពី –០,៣២ ម ទៅ ០,៥០ម។
នៅក្នុងដងទន្លេមេគង្គទាំងមូល ចាប់ពី Nakhon Phanom, Mukdahan និង Khon Chiam ក្នុងប្រទេសថៃ ដល់ Thakhek, Savanakhet និង Pakse ក្នុងប្រទេសឡាវ កម្រិតទឹកបានស្រកពី ០,០៤ម ដល់ ០,០៨ម។
នៅតំបន់ខាងក្រោមទៀត ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា កម្រិតទឹកនៃទន្លេមេគង្គ ក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែង និងខេត្តក្រចេះ មានការប្រែប្រួលពី –០,០២ម ទៅ ០,០៥ម។ តែកម្រិតទឹកនៅខ្ពស់ជាងកម្រិតមធ្យមយូរអង្វែង។
កម្រិតទឹកពីកំពង់ចាម អ្នកលឿង និងបាសាក់ នៅភ្នំពេញ និងព្រែកក្តាមបានស្រកចុះជាលំដាប់ ហើយនៅទាបជាងកម្រិតមធ្យមរយៈពេលយូរ គិតតាំងពីដើមខែវិច្ឆិកាមក។ តាំងពីខែមករា មានការស្រកប្រចាំថ្ងៃចំនួន ០,០២ម ដោយគិតជាមធ្យម។
តំបន់ដីសណ្តនៅវៀតណាម រាប់ពី Tan Chau នៅតាមទន្លេមេគង្គ និង Chau Doc តាមទន្លេបាសាក់ ច្រើនតែរងនឹងផលនៃទឹកជន់ និងនាចនៃសមុទ្រ។ កម្រិតទឹកនៅតាមស្ថានីយទាំងពីរ មានការប្រែប្រួលនៅក្រោមនិងលើកម្រិតមធ្យមរយៈពេលយូរ គិតចាប់តាំងពីខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំទៅ។
ទឹកទន្លេមេគង្គមានការប្រែពណ៌ ដោយសារលំហូរទាប ការធ្លាក់ចុះយឺតនៃកករទន្លេ និងវត្តមាននៃរុក្ខជាតិសរីរាង្គ Algae នៅបាតទន្លេ ទឹកទន្លេមេគង្គនៅក្នុងខេត្ត Nakhon Phanom នៅភាគឦសាននៃប្រទេសថៃ មានការប្រែពណ៌ ក្នុងពលថ្មីៗនេះ គឺវាបានកើតមានម្តង នៅចុងឆ្នាំ ២០១៩។
ការវិភាគដំបូងៗក្នុងពេលថ្មីៗនេះ របស់គណៈកម្មការទន្លេមេគង្គគ ទៅលើបាតុភូតនេះ ដែលពិនិត្យលើហេតុ និងផលប៉ះពាល់ដែលអាចមាន បានបង្ហាញថា ដូចនៅឆ្នាំ ២០១៩ ដែរ មានកត្តាច្រើននៅក្នុងរឿងនេះ។
ការវិភាគបានបង្ហាញថា លំហូរទឹកទាបដូចនៅពេលនេះ បានធ្វើឲ្យទឹកមានការប្រែពណ៌។ កករល្អិត ដែលតាមធម្មតា ត្រូវបានគេឃើញតែនៅពេលមានទឹកជ្រៅហូរខ្លាំងដែលធ្វើឲ្យទឹកទន្លេមានពណ៌ត្នោត គឺលែងមានទៀតហើយ ដែលជាការធ្វើឲ្យទឹកមានសភាពថ្លា។ នៅពេលពន្លឺចាំងចូលក្នុងទឹក ទឹកថ្លាស្រូបយកពន្លឺធ្វើឲ្យវាមានការប្រែពណ៌។
ទឹកថ្លាធ្វើឲ្យរុក្ខជាតិជាលក្ខណៈមីក្រុប ដុះនៅលើខ្សាច់ និងបាតទន្លេ ដែលជាការធ្វើឲ្យទឹកមានសភាពបៃតង។ ធម្មតារុក្ខជាតិបែបនេះហូរដាច់ទៅដោយសារចរន្តទឹកទន្លេ តែដោយសារកម្រិតទឹកទាប វាកាន់តែដុះច្រើនឡើង នៅផ្នែកខ្លះនៃទន្លេ។
បណ្ឌិត So Nam មន្រ្តីដឹកនាំការគ្រប់គ្រងផ្នែកបរិស្ថាន របស់លេខាធិការដ្ឋាននៃគណៈកម្មការទន្លេមេគង្គ បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ដូចករណីនៅឆ្នាំ ២០១៩ អញ្ចឹង បាតុភូតទឹកឡើងពណ៌រាងខៀវនឹងមាននៅកន្លែងដទៃទៀតនៃទន្លេមេគង្គ ដែលមានលំហូរទឹករាក់»។
ដោយលើកឡើងពីការវិភាគនេះ បណ្ឌិត Nam បានបន្ថែមថា ផលប៉ះពាល់ខ្លះ ដែលអាចកើតមានពីកម្រិតទឹកឡើងថ្លាខ្លាំង មានដូចជាការប្រែប្រួលនៃអត្ថប្រយោជន៍នៃទន្លេ ដោយចំណីអាហារសម្រាប់សត្វល្អិត និងត្រីនៅក្នុងទន្លេមានការថយចុះ។ ការនេះប៉ះពាល់ដល់ផលផ្តល់ដោយជីវសាស្រ្តចម្រុះ ដែលនាំទៅដល់ការធ្លាក់ចុះផលនេសាទ និងគម្រាមកំហែងជីវិតរស់នៅរបស់សហគមន៍មូលដ្ឋាន។
បណ្ឌិត Nam បានធ្វើការកត់សម្គាល់ថា ពណ៌ឡើងខៀវនៃទន្លេមេគង្គនឹងនៅតែមាន រហូតទាល់តែទឹកឡើងហើយយូរខ្លាំង នៅពេលចាប់ផ្តើមនៃរដូវទឹកជំនន់ ដែលតាមធម្មតា ចាប់ផ្តើមនៅចុងខែឧសភា។ ស្ថានភាពធម្មតាអាចត្រូវបានស្តារឡើងវិញបាន ប្រសិនបើបរិមាណទឹកច្រើនត្រូវបានបញ្ចេញមកពីអាងស្តុក ដែលស្ថិតនៅផ្នែកខាងលើនៃទំទំនប់តាមទន្លេមេគង្គ (ឡាងឆាង) និងទំនប់នៅតាមដៃទន្លេ ដែលនាំកករ ហើយធ្វើឲ្យទន្លេមេគង្គវិលទៅរកសភាពមានពណ៌ត្នោតដូចធម្មតាឡើងវិញ។
ទន្លេមេគង្គ និងដៃរបស់វាទ្រទ្រង់ប្រជាជនចំនួនជិត ៧០ លាននាក់ ដែលរស់នៅតាមអាងទន្លេមេគង្គខាងក្រោម ដោយផ្តល់មុខរបរប្រកបជីវភាព សន្តិសុខស្បៀង និងសេវាប្រព័ន្ធបរិស្ថានអេកូឡូស៊ីដ៏សម្បូរបែប។ ដោយកំណើននៃសេដ្ឋកិច្ចដាក់សម្ពាធកាន់តែច្រើនទៅលើទន្លេ ការគម្រាមកំហែងចំពោះសហគមន៍នៅតាមទន្លេនេះមានរឹតតែខ្លាំងដោយគួបនឹងកំណើននៃប្រជាជន ការកសាងទំនប់វារីអគ្គិសនី និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ទឹកជំនន់ និងគ្រោះរាំងស្ងួត។
សូមបញ្ជាក់ថា គណៈកម្មាការទន្លេមេគង្គ គឺជាអង្គការអន្តររដ្ឋាភិបាលសម្រាប់ធ្វើកិច្ចពិភាក្សា និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការថ្នាក់តំបន់ នៅតំបន់ទន្លេមេគង្គក្រោម ដោយត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅឆ្នាំ ១៩៩៥ ផ្អែកតាមកិច្ចព្រមព្រៀងស្តីពីទន្លេមេគង្គ រវាងប្រទេសកម្ពុជា ឡាវ ថៃ និងវៀតណាម។ អង្គការនេះគឺជាវេទិកាថ្នាក់តំបន់សម្រាប់ធ្វើការងារការទូតផ្នែកទឹក ព្រមទាំងជាកន្លែងផ្តល់ចំណេះដឹងលើការគ្រប់គ្រងធនធានទឹកដើម្បីការអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយនិរន្តរភាពនៃតំបន់៕
